Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753
Creissoun(-anfibiéu)
Rorippa amphibia
Brassicaceae Cruciferae
Autre noum : Creissoun-sóuvage.
Nom en français : Cresson amphibie.
Descripcioun :Lou creissoun-amfibiéu es uno planto un pau grando bèn drecho que trachis li pèd dins lou limas. Li fueio de la baso soun chanjadisso alor que li de la cambo soun proun retaiado o dentado. Fai de flour jauno d'or e de boudousqueto quàsi redouno.
Usanço :Li flour e li fueio soun manjadisso dins l'ensalado. Es uno planto vertuouso contro lou mau-de-terro (escourbut). Li grano s'emplegon contro li verme.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rorippa
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 9 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleotemperado
Ref. sc. : Rorippa amphibia (L.) Besser, 1821